ସେବେଳ ନା ଏବେଳ(୧୯)

 

ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ

ବାଙ୍ଗୁଋଷ ପାଟଣା, ଭାଣପୁର

ପୁରୀ-୭୫୨୧୧୪

ମୋ-୯୭୭୮୫୧୯୬୭୮

ସେବେଳ ନା ଏବେଳ(୧୯)

      କାମରୁ ଫେରୁଥିବା ବେଳେ ନିଜ ସାଇକେଲ୍‌ରୁ ପଡି ଶନିଆର ପେଟଟି ସାଇକେଲ୍ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲ୍‌ରେ ଟିକେ ମାଡ ହୋଇଯାଏ । ଘରେ ପହଞ୍ôଚ ପୀଡା ଜାଗାରେ କିଛି ମାଲିସ୍ ମଧ୍ୟ କରେ । ମାତ୍ର ଠିକ୍ ସନ୍ଧ୍ୟା ଛଅଟା ବେଳକୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ବାନ୍ତି ଯେ ଜମା ଥମେ ନାହିଁ । ସହରି ତଳି ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ବସ୍ତିରେ ଭଡାଘର କରି ରହେ ଶନିଆ ।  ଶ୍ରମିକ କାମ କରି ପେଟ ପୋଷେ । ତା’ପରିବାର କହିଲେ ସ୍ତ୍ରୀ, ବାରବର୍ଷର ଝିଅ ଓ ପାଞ୍ଚବର୍ଷର ପୁଅ ସହିତ ପଞ୍ଚଷଠୀ ବର୍ଷର ବୁଢା ବାପା । ନିଜ ଭଡାଘର ଦୁଆର ମୁହଁରେ ଆଜବେଷ୍ଟସ୍‌ରେ ଚାଳିଆଟେ ଗଡେଇ ଦେଇ ତା’ରି ତଳେ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ପାଇଁ ଛୋଟ ପନିପରିବା ଦୋକନଟିଏ କରି ଦେଇଥାଏ । ସେତିକିରେ ପାଞ୍ଚପ୍ରାଣୀ ଦୁଃଖେ ସୁଖେ ଚଳନ୍ତି । ହେଲେ ଦେହପା ହେଲେ ବସ୍ତିଠାରୁ ଦୁଇ କିମି ଦୂର ଛକରେ ଥିବା ଔଷଧ ଦୋକାନୀ ହିଁ ତାଙ୍କର ଭରସା । ଜ୍ୱର, ଝାଡା ପାଇଁ ସେଇ ଔଷଧ ଦୋକାନୀଟି ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଭଲ ଓ ଜଣେ ଶସ୍ତା ଡାକ୍ତର । ଏତେ ପଇସା ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ନଥାଏ ଯେ ଆଜି କାଲିର ବଡବଡ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ଔଷଧ ଖାଇବେ ଓ ନାନା ପ୍ରକାର ପରୀକ୍ଷା ନିରୀକ୍ଷା କରେଇବେ ।

      ସେଦିନର ପରିସ୍ଥିତି କିନ୍ତୁ ଭିନ୍ନ । ଶନିଆର ପେଟ ବ୍ୟଥା ଦେଖି ତାଙ୍କ ଔଷଧ ଦୋକାନୀ ଔଷଧ ଦେବାକୁ ମନାକରେ, କୁହେ ପ୍ରଥମେ ଏକ୍ସରେ କର, କାଳେ କଣ ହୋଇଥିବ । ତାପରେ ଔଷଧ ଦେବି । ଶନିଆ ସ୍ତ୍ରୀର ହୋସ୍ ଉଡିଯାଏ । ରାତି କଥା କ’ଣ କରିବ । ତଥାପି ସାହାସ ବାନ୍ଧି ଶ୍ୱଶୁରଙ୍କୁ ନେଇ ସେଇ ଅଟୋରେ ସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ପହଞ୍ଚେ । କ’ଣ କାହାକୁ କହିବେ କେମିତି ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ଦେଖେଇବେ ତାଙ୍କ ଭିତରୁ କାହାକୁ ଜଣା ନଥାଏ । ଯାହାହେଉ ବୁଢା ସାହାସ ବାନ୍ଧି କାଜୁଆଲିଟିର ଦ୍ୱାରରକ୍ଷୀକୁ ପଚାରେ ଓ ଶନିଆ ଷ୍ର୍ଟ୍ରେଚର୍‌ରେ ବୁହାହୋଇ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସାମନାକୁ ଯାଏ । ଶନିଆର ଯନ୍ତ୍ରଣା ମଧ୍ୟ ସେମିତି ଥାଏ । ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ତା’ସ୍ତ୍ରୀ ଆଉ ବାପା ଯଦିଓ ଚହଲି ଯାଇଥାନ୍ତି ହେଲେ ଥିଲା ବାଲା ଲୋକଙ୍କ ପରି ସେତେ ବ୍ୟସ୍ତ ବିବ୍ରତ ନଥାନ୍ତି । କ’ଣ କରିପାରିବେ ଯେ ସେମାନେ? ନାହିଁ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଟଙ୍କା ନା ଲୋକ । ତେଣୁ ଯାହା ହେବାରେ ଥିବ ତାହା ହିଁ ହେବ । ପନ୍ଦର ମିନିଟ୍ ପରେ ଡାକ୍ତର ମହାଶୟ ଶନିଆ ପାଖକୁ ଆସନ୍ତି । ଟିକେ ନାଡି ଚିପି ଧରନ୍ତି । ଛାତିରେ ଶୁଣାଯନ୍ତ୍ରଟି ପକେଇ ଦେଇ ବୁଢାକୁ କିଛି କଥା ପଚାରି ଦେଇ କୁହନ୍ତି, ରୋଗୀର ଅବସ୍ଥା ଶଙ୍କଟାପନ୍ନ । ତା’ର ଏକ୍ସରେ ଓ ଅଲ୍ଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ୍ ନିହାତି ଦରକାର । ବର୍ତ୍ତମାନ ରାତି ଆସି ଦଶଟା ହେଲାଣି । ଏଠି ସେ ସବୁ ସୁବିଧା କିଛି ନାହିଁ । ମୁଁ ତାକୁ ଡିସ୍‌ଚାର୍ଜ କରି ଦେଉଛି । ତୁମେ ତାକୁ ଏମସ୍ କିମ୍ବା କଟକ ବଡ ଡାକ୍ତରଖାନା ନେଇଯାଅ । ବୁଢାର ବୁଦ୍ଧି ଗୁଡୁମ । ବୁଢାଯାଇ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ ନେହୁରା ହୋଇ କୁହେ ସାର୍ ଏଇଠାରେ ରଖନ୍ତୁନା । ସକାଳ ହେଲେ ଯାହା କିଛି କରିବେ କାରଣ ଆମପାଖରେ ଆଉ କେହିନାହାନ୍ତି । ଟଙ୍କା ପଇସା ବି ନାହିଁ । କାଳେ କ’ଣ ହୋଇଯିବ । କିଛି ନକହି ଡିସ୍‌ଚାର୍ଜ ଚିଠିଟି ଧରେଇ ଦିଅନ୍ତି । ବୁଢା ବିଚରା କରିବ କ’ଣ ।  ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଗାଁଏ ମୋଟ ଟଙ୍କା ହଜାରେଟି ଥାଏ । ଏମସ୍ କୋଉଠି କେମିତି ଯିବେ । ତଥାପି ବୁଢା ଦ୍ୱାରରକ୍ଷୀକୁ କହିବାରୁ ତା’ ମନରେ ଦୟା ହୁଏ କି କ’ଣ, ସେ ଫୋନ୍‌ରେ ୧୦୮କୁ ଡକେଇ ଦିଏ । ୧୦୮ରେ ଶନିଆ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ବୁଢା ବାପା ଯାଇ ପହଞ୍ଚନ୍ତି ଏମସ୍ ରେ । ସେତେବେଳକୁ ରାତି ବାରାଟା । ଏମସ୍‌ରେ ପହଞ୍ôଚ ବୁଢା ଦେଖେ ଡାକ୍ତରୀ ପଢୁଥିବା ପିଲାମାନେ ଖୁବ୍ ତରତର ହୋଇ ଶନିଆର ଚିକିତ୍ସାରେ ଲାଗିଯାଆନ୍ତି । ବୁଢା ତାଙ୍କ ଭିତରୁ ଗୋଟିଏ ଝିଅ ଡାକ୍ତରକୁ କହେ ମା’ମୋ ପୁଅକୁ ଏଠି ସକାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଖି ଦିଅ । ଆମକୁ ଆଉ କେଉଁଠିକି ଯିବାକୁ କୁହନି । ସେ କୁହନ୍ତି ହଉ ହଉ । ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଏକ୍ସରେ ସରିଯାଏ ।  ହେଲେ ସେଠି ରାତିରେ ଅଲ୍ଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନଥାଏ । ଶନିଆର ବାନ୍ତି ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ ହୁଏ ନାହିଁ । କ’ଣ ହେଲା କେଜାଣି ରାତି ସାଢେ ଗୋଟାଏ ବେଳକୁ ଜଣେ ବଡ ଡାକ୍ତର ଆସି କୁହନ୍ତି ତମେ କଟକ ନେଇଯାଅ । ଏଠି ଆଉ ବେଡ ନାହିଁ କିମ୍ବା ରାତିରେ ଅଲ୍ଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ କରିହେବ ନାହିଁ । ବୁଢା ମୁଣ୍ଡରେ ବଜ୍ରପାତ ପଡିଯାଏ । ବୁଢା ବହୁତ ଗୁହାରି କରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କୁ । ଏଇଠି ରଖନ୍ତୁ । ଯାହା ହେବାର ଥିବ ହେବ । ଆମ ପାଖରେ କେହି ନାହାନ୍ତି । ନାହିଁ ନାହିଁ ତାହା କ’ଣ ସମ୍ଭବ ଏହା କହି ଡାକ୍ତର ଡିସ୍‌ଚାର୍ଜ ଚିଠିଟି ଧରେଇ ଦିଅନ୍ତି । ବୁଢା, ବୋହୁ ହାତରେ କାଗଜଟି ଧରେଇ ମନ ପୁରା ଟାଣ କରି ନିଏ । ଯାହା ଭଗବାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ସେଇଆ ହେବ । ଆଉ କାହାକୁ କିଛି ନକହି ସେଠୁ ଗୋଟିଏ ଅଟୋ ଭଡାକରି ନିଜ ଘରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି । ଅରକ୍ଷିତକୁ ଦଇବ ସାହା ପରି ରାତି ଚାରିଟା ବେଳକୁ ଶନିଆର ବାନ୍ତି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ସକାଳକୁ ପୁରା ଭଲ ଅନୁଭବ କରେ । 

     ବୁଢା ମନେ ମନେ ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ଗାଳିକରେ । କାହିଁକି ଏମାନେ ପାଠ ପଢିଛନ୍ତି କେଜାଣି? କିଏ ସିନା ରୋଗୀକୁ ସାହାସ ଦିଏ । ଏମାନେ ତ ଭୟ ବାଣ୍ଟୁଛନ୍ତି । ମନେ ପଡେ ତାଙ୍କ ସମୟର ତାଙ୍କ ଗାଁର ବଇଦ ଆଉ ଡାକ୍ତରଖାନାର ଡାକ୍ତରଙ୍କ କଥା । ଔଷଧ ଦେଇସାରି ପାଖରେ ରଖନ୍ତି । କୁହନ୍ତି ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧର କିଛି ହୋଇନି । ଏଇ ଔଷଧରେ ଭଲ ହେବ । ହେଲେ ଏ ସମସ୍ତେ ସେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ନିଜ କାନ୍ଧରୁ ବୋଝ ଖସାଇଲା ପରି ରୋଗୀକୁ ନିଜଠାରୁ ବିଦା କରିଦେଇ ପାଉଛନ୍ତି ଶାନ୍ତି । ମାନବିକତାର ପ୍ରଶ୍ନ ଏଠି ନାହିଁ କିମ୍ବା ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖରେ ସେବାର ମାନେ କିଛି ନାହିଁ । ବଡବଡ ବେସରକାରୀ ଡାକ୍ତରଖାନା ମାନଙ୍କରେ ଟଙ୍କା ଅଛି ତ ସେବା ଅଛି ନଚେତ କେହି କାହାକୁ ପଚାରନ୍ତିନି । ଏମିତି ଭାବିଲା ବେଳକୁ ସେ ବୁଝି ପାରନ୍ତିନି ସତରେ କିଏ ଭଲଥିଲା ସେବେଳ ନା ଅଛି ଆଜିର ଏବେଳ ।

*******