ସେବେଳ ନା ଏବେଳ(୧୩)

 

ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ

ବାଙ୍ଗୁଋଷ ପାଟଣା, ଭାଣପୁର

ପୁରୀ-୭୫୨୧୧୪

ମୋ-୯୭୭୮୫୧୯୬୭୮

ସେବେଳ ନା ଏବେଳ(୧୩)

  ଛବିଷ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବଳରାମ ମାଷ୍ଟ୍ରେଙ୍କ ବିବାହ ହୋଇଥିଲା । ମାତ୍ର କେତେ ଦିଅଁ ଦେବତା ପୂଜିଲାରୁ ବିବାହର ଉଣେଇଶି ବର୍ଷ ପରେ ଷଠିଦୁଷି ତାଙ୍କୁ ଦୁଇବର୍ଷ ବ୍ୟବଧାନରେ ଦୁଇଟି ପୁତ୍ର ସନ୍ତାନ ଆଶିର୍ବାଦ କଲେ । କଥାରେ ଅଛି ଏ ଜନ୍ମର କର୍ମ ଯେତେ ପୂଣ୍ୟ ହେଉନା କାହିଁକି ପ୍ରାରବ୍ଧ କର୍ମର ଫଳ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଭୋଗିବାକୁ ହିଁ ପଡିଥାଏ । ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ବାସ୍ତରୀ ବର୍ଷ ସେତେବେଳକୁ ଯାଇ ବଡ ପୁଅର ବିବାହର ତିଥୀ ଫିଟେ ।

       ବଳରାମ ମାଷ୍ଟ୍ରେଙ୍କ ଗୋଡ ତଳେ ଲାଗୁ ନଥାଏ, ବଡ ପୁଅର ବାହାଘର ସେଦିନକୁ ଆଉ ଅଠେଇଶଦିନ ବାକିଥାଏ । କେମିତି ସବୁ ଭଲରେ ଭଲରେ ହେବ ସବୁ ଅତିଥିମାନେ ଠିକ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେବେ । ପୁଅ ସାଥିରେ ଯିବାକୁଥିବା ବରଯାତ୍ରୀ ମାନେ ମଧ୍ୟ ବନ୍ଧୁ ଘରେ କିପରି ଭଲରେ ଚର୍ଚ୍ଚାହୋଇ ଫେରିକି ଆସିବେ ଏଇ ଚିନ୍ତାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥାଆନ୍ତି । ଏମିତି ବି ମନ ତାଙ୍କର କୁଣ୍ଢେମୋଟ ଥାଏ କାରଣ ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ହିସାବରେ ସମସ୍ତ ସୁକର୍ମର ଫଳ ବିଶ୍ୱନିୟନ୍ତା ତାଙ୍କୁ ଦେଇଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଜୀବଚର୍ଯ୍ୟାରେ ସେ ଥାନ୍ତି କର୍ମବାଦୀ । କର୍ମ ହିଁ ମନୁଷ୍ୟର ଭାଗ୍ୟ ନିରୁପଣ କରେ ଏଇ ବିଶ୍ୱାସରେ ଜୀବନର ସମସ୍ତ କର୍ମକୁ ସେ ସୁଚାରୁ ରୂପେ ସମ୍ପାଦନ କରିଛନ୍ତି । ଅନେକ ଗରିବ ପିଲାଙ୍କୁ ନିଜ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ପଢାଇ ମଣିଷ କରି ଛାଡିଛନ୍ତି । ପ୍ରକୃତିରେ ଲୋଭି ମଧ୍ୟ ସେ ନୁହେଁ । ଖୁବ୍ ଭଗବତ ବିଶ୍ୱାସୀ । ଜୀବନଯାକ ପିଲାଙ୍କୁ ପାଠ ପଢାଇବା ବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ଚରିତ୍ର ନିର୍ମାଣରେ ଖୁବ୍ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି । କେତେ ବାଳୁଙ୍ଗା ପିଲାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନିଜ ବାକ୍ୟ ଏବଂ ବାଡିରେ ସାବାଡ କରି ଭଲ ମଣିଷ କରି ଗଢି ତୋଳିଛନ୍ତି । ସେ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜଣେ ଖୁବ୍ ଜନପ୍ରିୟ ଶିକ୍ଷକ । ଆଖପାଖ ସବୁ ଗାଁରେ ଯାନିଜାତ୍ରା ମେଳା ମୈାତ୍ସବରେ ତାଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତି ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ନିହାତି ଲୋଡା । ଗାଁର କେଉଁ କଳିଝଗଡାର ନ୍ୟାୟନିସାପ ହେଉ ଅବା ଝିଅପୁଅ ବାହାଘରର ଛିଣ୍ଡାତୁଟା ହେଉ ସବୁଥିରେ ୟାଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ । ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲକୁ ଯିବା ଆସିବା ସମୟ ଗାଁର ଚାଷିମୂଲିଆଙ୍କ ଘଣ୍ଟାର ସମୟ କହିଲେ ଚଳିବ । ସମସ୍ତଙ୍କର ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅଗାଧ ଥିଲା ବିଶ୍ୱାସ । ଯେଉଁଦିନ ସେ ଚାକିରୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ ଆଖପାଖ ଗାଁର ପିଲାଠାରୁ ବୟସ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଖିରେ ଥିଲା ଲୁହ ।

      ବୋଧହୁଏ ସେଇ ଲୋକମାନଙ୍କ ଭଲପାଇବା ଓ ତାଙ୍କ ସଚ୍ଚୋଟ କର୍ମ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଆଶିର୍ବାଦ ପାଲିଟିଛି । ଆଜି ବଡପୁଅ ପଞ୍ଜାବ ନ୍ୟାସିନାଲ୍ ବ୍ୟାଙ୍କର ପ୍ରୋବେସନାରୀ ଅଫିସର୍ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିବାବେଳେ ସାନପୁଅ ଆଇ.ଆଇ.ଟି. ଖଡଗପୁରର ମେକାନିକାଲ୍ ବ୍ରାଞ୍ଚ୍‌ର ଦ୍ୱିତୀୟ ବର୍ଷର ଛାତ୍ର ।  ତେଣୁ ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳବାସୀ ବିଭାଘରକୁ ଆସିବେ । ବିଭାଘର ଖୁବ୍ ଯାକଜମକରେ ହେବ । ଅଞ୍ଚଳବାସୀ ତାଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ମାନସମ୍ମାନ, ସ୍ନେହ, ପ୍ରୀତି ସବୁ ସେ ଏଇଠି ହିଁ ଶୁଝିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରିବେ ।  ସେଥିପାଇଁ ଖୁବ୍ ଚିନ୍ତା ମନରେ । ମାଷ୍ଟ୍ରେ ଆଉ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ସିନା ଗାଁରେ ହେଲେ ବଡପୁଅର ପୋଷ୍ଟିଙ୍ଗ୍ କଟକରେ ହୋଇଥିବାରୁ ଦୁଇପୁଅ କଟକରେ ରୁହନ୍ତି ।  ମାଷ୍ଟ୍ରେ ମନେମନେ ବିଚାର କରନ୍ତି ଆସନ୍ତା ରବିବାର ଦିନ ପୁଅମାନେ ଘରକୁ ଆସିଲେ ବିବାହରର ସବୁ ସରଞ୍ଜାମର ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସବୁ ଦାୟୀତ୍ୱ ବାଣ୍ଟି ଦେବେ ।

     ସତକୁ ସତ ସେଇଆ କରନ୍ତି । ଦୁଇପୁଅ ଶନିବାର ଦିନ ରାତିରେ ଆସି ଘରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି । ମାଷ୍ଟ୍ରେ କୁହନ୍ତି ଆରେ ପିଲେ କାଲି ସକାଳେ କେହି କୁଆଡେ ଯିବନାହିଁ ବସିକି ବିଭାଘର ତାଲିକା କରିବା । ତା’ ପର ଦିନ ସକାଳୁ ବାପାମା ପୁଅ ଚାରିଜଣରେ ତାଲିକା ଲେଖା ହେବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ତା’ପୂର୍ବରୁ ପିଲାଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରି ରିସେପ୍ସନ୍ ଦିନର ଦୁଇ ହଜାର ଲୋକଙ୍କର ଭୋଜିର ଆୟଟମ ଅନୁସାରେ ରୋଷେୟାଙ୍କଠାରୁ ଚିଠା ନେଇ ଆସିଥାନ୍ତି । ସବୁ ଗୋଟି ଗୋଟି କରି ଲେଖା ଚାଲେ । କେଉଁ ଜିନିଷ କେଉଁଠାରୁ ଆସିବ ଓ ଆଣିବା ଦାୟିତ୍ୱ କାହାର ଓ କେବେ ସୁଦ୍ଧା ଆଣିବ ତାହା ଲିପିବଦ୍ଧ ହୁଏ । ସବୁ ଶେଷହେବା ବେଳକୁ ସାନପୁଅ ମଣ୍ଟୁ କହେ ବାପା ଗାଁ ଭୋଜି ଓ ବରଯାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ପେଟି ବିୟର ଓ ଦଶଟା ହାର୍ଡ ଆସିବ । ବଳରାମ ମାଷ୍ଟ୍ରେ ଏହା ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ଉତ୍ତ୍ୟକ୍ତ ହୋଇଯାଆନ୍ତି । କ୍ରୋଧାନ୍ୱିତ ହୋଇ କହନ୍ତି ତୁମମାନଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ କାମ କରୁଛି ନା ନାହିଁ । ମଦ ପୁଣି ଆମଘର ଭୋଜିରେ । ଏହା ଆଦ୍ୟୈ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ବଡପୁଅ ଟୁଟୁ କହେ ବାପା ବିରକ୍ତ ହୁଅନି । ଯୁଗ ବଦଳି ଗଲାଣି । ତୁମେ ଲକ୍ଷେ ପ୍ରକାର ଖାଦ୍ୟ ଦିଅନା କାହିଁକି ଯଦି ଆଜିକାଲି ମଦ ପିଇବାକୁ ନଦେବ ସମସ୍ତେ କହିବେ ଏଡେ ସୁଣ୍ଠାଟା ଯେ ଟୋପେ ନାଲିପାଣି ପରା ପିଇବାକୁ ଦେଲାନି । ସାଙ୍ଗସାଥୀମାନେ ଶୁଖିଲାକାଠ, କେନ୍ଦୁକାଠ ଇତ୍ୟାଦି କହି ବହୁତ ଟାହିଟାପରା କରିବେ । ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ଆଉ ମୁହଁ ଦେଖାଇ ଚାଲି ପାରିବୁନି । ବଳରାମ ମାଷ୍ଟ୍ରେ ଖଟ କାନ୍ଥକୁ ଆଉଜି ପଡି କୁହନ୍ତି ହଉ ତୁମେ ସବୁ ଏଠାରୁ ଯାଅ । ବାପାଙ୍କର ମନ ଦେଖି ଦୁଇଭାଇ ସେଠାରୁ ଉଠି ପଳାନ୍ତି । ହାତରୁ ପେନ୍‌ଟି ତଳେ ଥୋଇ ଦେଇ ହଜି ଯାଆନ୍ତି ଅତୀତର ସ୍ମୁତିରେ । ଭାବି ବସନ୍ତି  ନିଜ ଶିକ୍ଷକତା କାଳରେ ଦିନେ ତାଙ୍କ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ବେତ ଛୁଏଁଇ ଶପଥ କରେଇଥିଲେ ଯେ ବଡହେଲେ କେହି ମଦ ପିଇବ ନାହିଁ ହେଲେ ଆଜି ସିଏ ନିଜେ କିପରି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମଦ ବାଣ୍ଟିବେ । ଦିନ ଥିଲା ପିଲା ହୋଇ ଘର ଲୋକଙ୍କ ଆଗରେ ମଦ ଶବ୍ଦ ପାଟିରେ ଧରିବା ମାଡକୁ ବରଣ କରିବା ସଙ୍ଗେ ସମାନ । ଧର୍ମସଙ୍କଟରେ ପଡିଲା ପରି ମନେକରି ଏ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଖୁବ୍ ଧିକ୍‌କାର କରନ୍ତି । ନିଜ ଔରଷରୁ ଜାତ ସନ୍ତାନ ବି ଆଜି ନିଜ ପିତା ଆଗରେ ମଦ ବାଣ୍ଟିବା କଥା କହି ପାରୁଛନ୍ତି । ମନେମନେ କହି ଉଠନ୍ତି ହେ ପ୍ରଭୁ ମୁଁ ବୁଝି ପାରୁନି ଭଳଥିଲା ସେବେଳ ନା ଆଜି ଭଲ ଏବେଳ ।

*******